Salam ezizler! Ýaşayýşda şeyle bir pursatlar bolup oňda adam güýçli tapdan
düşib galyar. Maşgalasy,çagalary hem gözüne görinman, her hil häýyalara
baryar.Wraçlar beyle adamlara “depressiya halynda”diyip diagnoz goyarlar
we bejeryarlar.Arada meşhur barlag geçiriji ,pelsepeçi,ýazyjy Jonah Lerer
tarapdan oňe sürulen taglymat hemmeni geň galdyrdy -.Gam çekmek bir
tarapdan peydaly hem –diydi ol. Näme uçin onda bu kesselik nesilden nesile
göçyar.Ährim ol ynsanlaryň er ýzünde yaşamagy we köpelmekleri uçin
garşylyk edyar? Diymek ynsan uçin şo yagday gerek. Bedende gyzgynlyk
ýakary çikip infeksiyany öldürup immun ulgamyny güçlendirişe kömek edyşi
yaly.
Lotin dilinde “rumari”deyan bir söz bar. Ol sakyç çeynemek yaly “gayta
çeynemek” manysyny aňlatyar.Adamdaki stress ygdayi hem şoniň yaly hereket
ediş, bir pikire ýapyşib alib ol hakda oýlanwermek, getirib
çikaryar. Psihiatr wraçlaryň pikrinçe bu adamyň aklyny yitirmagiň
sebäplariňiň biri hasablanyar. Yone adam gatty stress yagdayna düşende
dögry karar kabul edip bilyar.Oňüň başyna düşen külpet sebäpli şol pikire
yapişib alip “gayta çayneýeryar’.Bü bilen ol täze yaşaýyş uçin taýyarlyk
edyar we goyberen ýalňyşlarynan sapak alib degişli netije çykarýar.
Depressiya düşan adam şadyýan bolmayar, Işdäsi tütulip adamlar bilen kän
gepleşesi gelmayar. Adamyň nahilli ezýet çekyanini tomografiya hem aydyň
görkezyar. Beýni çuňňur pikirlenme we dykkatyny jemlemek uçin jogap beryan
bolegi öran aktiw işleyar.
Egerde biz depressia yagdayina düşmända bu müşgul yagdaydan çikiş
yollaryny hiç haçan tapib bilmesdik hem. Psihologlaryň geçiren
tejribeleri erbet hadysa bahtly hadysadan görä peydalyrakdygyny
tassykladylar. Yakynda Awstraliyaly barlagçi Jozef Forgas talyplar arasynda
ýasama barlag geçirdi we netijelerini ses çikarib yglan etdi. Ol kä bir
talyplara bilgeşleýin ýokary baha goýdi we olary öran magtady. Galan
taliplara pes baha goydi.
Barlagda gatnaşanlaryň hemmesine pul bilen sylaglandy. Şonan söň
taliblardan mätajlärä haýyr-sahawat etmagy soradilar. Barlag
netijelerinen gütarinki ruhda bolup «Öran göwi” baha alan taliplar pulyň
barysyny özlerinde alib galmany makul gordiler. Pes baha alib göwni galan
taliplar bolsa aňsatlyk bilen öz pullaryny paýlaşdilar.Ygny şu yagdayda
şadyýanlar özlerinidaky iň yaman häsiyetlerini:gyzgançlyk, egoizmny i
gorkezdi. Düşkunlikde bolan taliblar gaytam adamkärçiliklik, sahylyk
gorkezdiler.Ilmy-barlag geçirilen wagt içinde göterinki ruhdaky adamlar
oňat pikir etib bilmesligy subut etildi. Çekişme wagtynda olar işjen
bolmadylar we öz nukdaýnazarlaryny mysallar bilen görkezib
bilmediler. Gamly keypietde bolanlar kyn matematik meseleleriny çalt çözüp,
myş-myşlar dögry- ya-da nädogrylygyna hakykylyk bahasyny berib, geçen
wagtlaryny hem yadina düşurdiler.
